Het vertalen van filmtitels is geen gemakkelijke taak. Soms is het resultaat geweldig, of zelfs grappig. Lees hier alles wat u moet weten!
Soms is de vertaling van een filmtitel erg teleurstellend of verwarrend. De distributeur van de film en/of een vertaalbureau zijn verantwoordelijk voor deze taak die niet zo simpel is als het lijkt.
Filmtitels: vertaling of adaptatie?
Bij vrijwel iedere vertaaltaak komt wat adaptatie kijken, maar bij de vertaling van filmtitels is adaptatie al helemaal essentieel. Een dergelijke vertaling behoort tot de meest interessante taalkundige uitdagingen voor een vertaler. Bij het vertalen van filmtitels kan de vertaler niet ontsnappen aan de gebruikelijke moeilijkheden die komen kijken bij vertaling. De taal is niet het enige dat verandert tussen verschillende landen en taalzones; ook opvattingen en standpunten veranderen. Hoe moeten we de Russische schurk uit een typische Hollywood film nou weer presenteren in de bioscopen in Moskou? En hoe gaan we om met culturele verwijzingen? Dit zijn slechts voorbeelden van alle moeilijkheden die er bij de vertaling van filmtitels komen kijken.
De uitdagingen van de vertaling van filmtitels
Een andere moeilijkheid bij het vertalen van filmtitels is dat een filmtitel twee uur aan film samenvat en representeert; de keuze voor de titel is vaak een lang proces van onderzoek door de regisseur en/of de filmstudio. De vertaler dient uitgebreid onderzoek te doen naar connotaties, polysemie en naar andere kenmerken en nuances die interessant kunnen zijn voor de titel. Een titel moet voor zichzelf spreken, zonder dat er een context voor nodig is. Dit is een van de moeilijkheden van deze taak: een titel moet suggestief zijn en zijn doel bereiken zonder dat er meer verwijzingen voor nodig zijn dan de eigen betekenis en connotaties. We kunnen geen gebruikmaken van contextuele elementen om de betekenis te verhelderen of aan te vullen.
Een mengeling van literaire vertaling en marketingvertaling
Bij de vertaling van filmtitels is het niet alleen van belang om betekenis te geven, maar er moet daarnaast rekening worden gehouden met bijvoorbeeld ritmische aspecten (wat dit voorbeeld betreft lijkt het op literaire vertaling, om precies te zijn op poëtische vertaling) en commerciële aspecten (dit lijkt dan weer op marketingvertaling). In het Frans mag de titel van een film bijvoorbeeld niet langer zijn dan negen lettergrepen.
Nederlandse vertaling: Ruud Vansambeek
Ontdek onze vertaaldiensten.
