Het lokaliseren van computerspellen kan een erg ingewikkelde taak zijn waarbij vertalers en spelontwikkelaars samenwerken.
Voor een professionele vertaler vormt een computerspel een echte uitdaging als het gaat om lokalisatie. Voor het vertalen van computerspellen zijn flexibiliteit, intuïtie, een goede organisatie en een diepgaande kennis van het doelpubliek vereist, meer dan bij andere vertaaltaken. Dit heeft ermee te maken dat instructies, uitroepen en korte tekstfragmenten vertaald moeten worden zonder context, terwijl ze moeten passen bij de linguïstische, culturele en technische eisen van het doelpubliek. Het vertalen van een game betekent ook dat de vertaler zich ten volle in moet zetten om de indruk te geven dat het spel is gecreëerd voor tieners in een specifiek land, zonder dat één van hen doorheeft dat het spel beschikbaar is in 23 talen. De lokalisatie van computerspellen is een lastige klus waarbij vertaalmoeilijkheden rondom de content, dialogen, menu’s en handleidingen komen kijken. Onthoud dat spelers een optimale ervaring moeten hebben, zodat ze kunnen genieten van omgeving (als die er is) en de gamewereld.
Specifieke variabelen
Zoals bij elke vertaaldienst kunnen misverstanden die worden veroorzaakt door een gebrek aan context, worden vermeden met gedetailleerde referentiebestanden. In het geval van computerspellen, waar de te vertalen onderdelen vaak onregelmatig en geïsoleerd zijn (met onwijzigbare codes) kan aanvullende documentatie, van wat voor soort dan ook, op zijn minst wat context bieden. Het is daarnaast belangrijk aandacht te schenken aan bepaalde sociolinguïstische elementen (meeteenheden, onjuiste betekenissen, digitale formats, weergave van adres en data en tijd), technische elementen (het formaat van vensters, lettertypen, standaardlettertypen, kleine letters versus hoofdletters, tekens, classificaties) en ook juridische aspecten (juridische terminologie die wordt gebruikt in ieder land, betaalmethoden, valutaomwisseling en belastingen). Dit is met name relevant bij het aanpassen van games voor diverse Latijns-Amerikaanse landen in vergelijking met Spanje of de Latinomarkt in de VS. In het kort, alle tekst moet zijn inbegrepen en passen in de tekstboxen.
Voor spelontwikkelaars is het een nachtmerrie!
Een vloeiende communicatie met de ontwikkelaar van het te vertalen spel is van cruciaal belang. Dit gaat veel verder dan een paar simpele vragen en verzoeken: tegenwoordig worden de meeste computerspellen al vertaald tijdens de aanvankelijke ontwikkelfase (de ‘’bètaversie’’ voor experts). Hierdoor is het mogelijk het spel tegelijkertijd uit te geven in verschillende talen, na een belangrijke fase van editen, testen en last-minute veranderingen. En hier kan het erg ingewikkeld worden! De vertaler van het computerspel, die al een enorme tijdsdruk voelt, dient ook rekening te houden met de bevindingen uit uitgebreide gebruikerstests die worden uitgevoerd door de spelontwikkelaars. Er zullen zich fouten voordoen en dan hebben we het nog niet eens over de zinnen en woorden die niet overeenkomen met wat op het scherm te zien is. Er kunnen ook slechte keuzes worden gemaakt met betrekking tot ambigue termen en een gebrek aan context (ik herhaal, het is erg belangrijk de achtergrond van het spel te kennen). Testers zullen u vriendelijk vragen een paar segmenten te hervertalen (voor niets). U moet wellicht een zin of twee inkorten zodat het begrijpelijker wordt. De uiteindelijke configuratiefase is een grote klus die soms in een echte nachtmerrie kan veranderen, omdat vrijwel alles moet worden bijgesteld… Ik heb u gewaarschuwd: het vertalen van een computerspel is niet te vergelijken met het vertalen van een sprookje van de gebroeders Grimm!
De vertaalpatch
Wat is een patch? Het is een taalbestand dat wordt gebruikt in de meeste computerspellen. Wetenschappers weten hier wellicht niet zoveel vanaf, maar online gamers zijn bekend met de ‘’taalpatch’’, die een pakket van ‘’titels en teksten’’ bevat, evenals een ‘’stem’’ pakket in de gewenste taal. Sommige gespecialiseerde sites bieden een enorme verscheidenheid aan talen aan voor het reproduceren van speltitels en -teksten. De stemmen die in het spel voorkomen zijn vaak beschikbaar op deze sites. De vertaler ontvangt normaal gesproken alleen de titel en de tekst van het project, samen met een goede lokalisatietool. Wat betreft de stem, worden de audioscripts geleverd in een Excelbestand en de vertaling moet worden gedaan zonder de configuratie te veranderen door gebruik te maken van een bepaald aantal tekens voor bepaalde cellen en ervoor te zorgen geen codes te verwijderen. Spelontwikkelaars hebben vaak hun eigen personeel met mooie stemmen die hun vertalingen toevoegen in plaats van de originele teksten zodra de Excelbestanden zijn vertaald. Voor deze fase (of soms tijdens), nemen acteurs de vertaalde zinnen op zodat de personages kunnen worden nagesynchroniseerd.
Mijn tip voor vertalers: begin niet aan de vertaling van een computerspel voordat u er goed naar hebt gekeken en voordat u een goede lokalisatietool hebt. Met een dergelijke tool bent u in staat gemakkelijk met de verschillende onderdelen van het spel te manoeuvreren: de automatische testfuncties, een cruciale interface van het belangrijkste vertaalgeheugen die kan worden gebruikt in de meeste Windows formats, evenals tekstbestanden en label formats (XML, HTML).
U zult nooit meer op dezelfde manier naar een computerspel kijken!
We wensen u een geweldig vertaaljaar!
Nederlandse vertaling: Ruud Vansambeek
