Lokalisatie is een vak dat zich voortdurend ontwikkelt. Ontdek met Cultures Connectionde de duizend en één pixels van de lokalisatie van computerspellen.
Het vertaalvak heeft zich in de loop van de geschiedenis enorm ontwikkeld, en tegenwoordig is de lokalisatie van computerspellen de vertaaltak die zich het snelst ontwikkelt. Computerspellen zijn een relatief nieuw fenomeen dat beschikbaar werd voor het publiek in de jaren 70 door de arcade machines. Vanaf dat moment hebben de opkomst van 3D-beeld en het internet (en de universele toegang ertoe)verschillende technologische ontwikkelingen veroorzaakt die het gameplatform in alle opzichten hebben veranderd. Tegenwoordig is de opkomende ‘virtual reality’ veelbelovend voor zowel de gameplay als voor de spelervaring. Er duikt één vraag op: wat kunnen we verwachten van lokalisatie in deze wereld van visueel spektakel, bewegende beelden en interactiviteit?
Om deze vraag te kunnen beantwoorden, is het nodig om te begrijpen dat er computerspellen bestaan in alle vormen en maten. Er zijn games die speciaal zijn ontwikkeld voor de smartphone of tablet, terwijl andere games weer zijn aangepast voor de PC of een bepaalde spelcomputer. Eigenlijk kan men de categorie van computerspellen niet meer zien als één categorie, er zijn namelijk vele verschillende categorieën te onderscheiden met ieder hun eigen unieke spellen. Geldt dit ook voor lokalisatie? Bestaat er één enkele manier voor het vertalen van een computerspel of vereist elk type spel zijn eigen lokalisatieproces?
Games voor tablets en smartphones
De computerspellen voor mobiele aparaten hebben zich het snelst ontwikkeld in deze sector. Iedere dag worden er wel weer tientallen spellen gelanceerd en het aanbod wordt alsmaar uitgebreider. De lokalisatie van games voor mobiele apparaten heeft zijn eigen kenmerken en bijzonderheden. Het spel moet worden aangepast aan een kleine resolutie en er moet rekening worden gehouden met een maximaal aantal karakters. Daarnaast zijn er binnen deze categorie nog enorm veel verschillende soorten producten te vinden. Het gamma aan soorten beschikbare spellen is enorm, van MMORPG Order and Chaos tot Subway Surfers. Zowel een nieuwsgierige casual gamer als een echte fanatieke hardcore gamer komt aan zijn trekken met dit ruime aanbod. Wat al deze mobiele spellen met elkaar gemeen hebben, is dat de lancering wereldwijd tegelijkertijd moet gebeuren, wat betekent dat de lokalisatie ervan op erg korte termijn moet worden gerealiseerd. In de meeste gevallen is de vertaling de laatste fase van de ontwikkeling van een computerspel. Dit is de reden, in combinatie met de beperkte beschikbare tijd, dat er aan kwaliteit verloren gaat.
AAA-(triple A) games
Computerspellen voor de PC en spelcomputers bieden meer technische mogelijkheden en ook economisch gezien is er meer mogelijk met dit soort spellen. Het stokpaardje van deze categorie, dat verantwoordelijk is voor de exponentiële groei die de markt van computerspellen kende, is de zogenaamde AAA-game (triple A game). Computerspellen zijn nog relatief nieuw en zonder twijfel laten producenten van games zich af en toe inspireren door de grote broer van het computerspel: de film. Narratieve elementen, de kwaliteit van de mise-en-scène en de aandacht die wordt geschonken aan de dialogen zijn enkele parameters die laten zien dat de grens tussen computerspel en film steeds minder duidelijk wordt. De enige uitzondering hierop is het feit dat een computerspel interactief is. De lokalisatie van deze enorme producties is een echte uitdaging geworden voor de ‘localizer’, en eigenlijk is het een vorm van kunst. Om de toenemende vraag in deze sector aan te kunnen, zijn er gespecialiseerde studios gecreëerd voor de lokalisatie van computerspellen. Assassin’s Creed, The Witcher of Uncharted zijn nog maar een paar van de vele prestigieuze games die de nasynchronisatie van honderdduizenden woorden vereisen, oftewel een gemiddelde van 2500 woorden per dag per localizer die betrokken is bij een project. Wanneer dit mogelijk is, bemiddelt de studio tussen de acteurs die hun stemmen verlenen en de vertalers die die dialogen geschreven hebben.
Virtual en augmented reality
VR-brillen (Virtual Reality) worden gezien als een echte revolutie en ze zijn bezig hun plek te veroveren in de wereld van het gamen, met dank aan bijvoorbeeld de PlayStation VR, die deze technologie toegankelijk heeft gemaakt. In de praktijk betekent dit voor de localizer dat er minder grote hoeveelheden in game tekst hoeven te worden gelokaliseerd. De lokalisatie richt zich meer op beeld en geluid, om op die manier de ervaring aan te passen aan ieder publiek met zijn eigen cultuur en taal. Augmented reality is nog niet zo ver ontwikkeld in computerspellen als virtual reality, ondanks de beloften van Google’s HoloLens. Google nam in 2014 het voortouw door de technologie World Lens Translator aan te schaffen. Deze technologie maakt het mogelijk om alle tekst die met een camera wordt vastgelegd direct te vertalen. Teksten in foto’s, het geluid van een stem of handgeschreven tekst kunnen worden herkend met dit hulpmiddel.
De techniek ontwikkelt zich en zo ook de lokalisatie. De technologie en lokalisatie zijn nauw met elkaar verbonden en het is erg interessant toekomstige ontwikkelingen te volgen en de concrete impact waar te nemen die deze technologieën op de vertaalmarkt gaan hebben.
Nederlandse vertaling: Ruud Vansambeek
Ontdek ons vertaalbureau.
